Inspirerend en vernieuwend onderwijsmodel gooit hoge ogen in binnen- en buitenland

Een betere aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt is al jaren een grote uitdaging voor de onderwijsinstellingen. De vraag van het bedrijfsleven naar relevant opgeleide technische medewerkers met interdisciplinaire kennis en vaardigheden stijgt. De projectpartners van “innovation Space” zijn erin geslaagd om een vernieuwend onderwijsmodel te ontwikkelen, dat inspeelt op die vraag. De OPZuid-subsidie heeft hen het juiste duwtje in de rug gegeven om het concept op te schalen naar een interdisciplinair en hands-on onderwijsmodel wat onlangs in de prijzen is gevallen. Wetenschappelijk directeur Isabelle Reymen en projectleider Iris Moonen vertellen over dit inspirerende en innovatieve model wat in binnen- en buitenland niet onopgemerkt blijft.

Eerst keken wij ter inspiratie naar andere universiteiten, nu kijken zij met volle aandacht naar ons

Project: innovation Space

Projectpartners:

Technische Universiteit Eindhoven innovation Space (TU/e IS), Technische Universiteit Eindhoven innovation Lab (TU/e IL), Stichting Brainport Smart District (Brainport), Techno-broker, Omines Internetbureau, Team CASA en Team Virtue

Looptijd:

1 november 2018 – 31 oktober 2021

Financiering:

Wat is een innovation Space?
Innovation Space is een uniek onderwijsconcept. Specifiek de combinatie van interdisciplinair en hands-on onderwijs in samenwerking met het bedrijfsleven, de integratie van curriculaire en extra-curriculaire activiteiten, en de combinatie van engineering design en ondernemerschap, maakt het concept zo vernieuwend. “Het concept is interdisciplinair doordat er studenten van verschillende opleidingen en kennisinstellingen meedoen en hands-on door het realiseren van innovatieve producten en diensten op de vloer van de innovation Space, in plaats van in de schoolbanken. De structurele inpassing in het onderwijs is uniek voor Nederland en een rolmodel voor de rest van Europa”, licht Reymen toe.

Inspirerend concept in binnen- en buitenland
Om invulling te geven aan innovation Space heeft de TU/e inspiratie opgedaan bij buitenlandse universiteiten, waar al langer met interdisciplinaire innovatie hubs gewerkt wordt. Zo heeft de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) in Frankrijk, Finland en Denemarken een kijkje in de keuken mogen nemen. De best practices uit het buitenland zijn gebundeld en in de innovation Space van de TU/e geïmplementeerd. Reymen: “Het is onze ambitie om dit onderwijsconcept in te passen binnen de TU/e, en mogelijk ook in andere Nederlandse universiteiten, en hiermee het onderwijs structureel te vernieuwen. Eerst keken wij ter inspiratie naar andere universiteiten, nu kijken zij met volle aandacht naar ons. Vanuit zowel binnen- als buitenland is er grote interesse in onze aanpak.”

21st century skills
Het bedrijfsleven vraagt volgens Reymen en Moonen om een nieuw type medewerker en ook de student heeft tegenwoordig een andere kijk op studeren. Kennis uit de boeken volstaat niet meer: “De tijd van hokjes denken is voorbij. Een student wil op zoek naar oplossingen voor grote uitdagingen in de wereld. Dat vraagt om kennis van meer dan één vakgebied.” Naast interdisciplinaire kennis staan ook de vaardigheden van de student centraal in innovation Space. Innovatieprocessen worden steeds vaker in samenwerking met gespecialiseerde MKB’ers, startende innovatieve bedrijven en kennisinstellingen ingevuld. Hierdoor heeft het MKB naast voldoende personeel ook behoefte aan relevant opgeleide technische medewerkers met zogenaamde ‘21st century skills’, oftewel: vaardigheden die bij deze tijd horen. Daarbij kun je denken aan vaardigheden als ‘systeem denken’, ‘interdisciplinair samenwerken’, ‘ondernemende houding’ en ‘hands-on aanpak’. Volgens Reymen en Moonen bevordert dit de doorstroom naar de arbeidsmarkt. Veel studenten kunnen meteen aan de slag, anderen kiezen ervoor om een eigen start-up te beginnen.

Wereldverbeteraars met een ondernemende geest
Over de mentaliteit van de studenten is Reymen helder: “Die is flink verbeterd.” Ze roemt het ‘Challenge-Based Learning’ (CBL), waarbij studenten leren terwijl ze uitdagingen in de echte wereld oplossen. De studenten worden als het ware mede- eigenaar van de uitdaging, wat innovatieve oplossingen en verrassende inzichten oplevert: “Vanuit hun passie kiezen ze een uitdaging die bij ze past. Ook dat maakt het tastbaar”, aldus Reymen. Moonen kan dat als oud-student beamen: “Het zet de student nu op een hele andere manier centraal dan ik zelf ervaren heb. Het stoomt de nieuwe generatie klaar om de uitdagingen anno nu aan te gaan.”

Volgens Reymen hebben de studenten behoefte aan een andere vorm van onderwijs dan we tot nu toe kennen: “Ze willen hun handen uit de mouwen steken en elkaar inspireren. Het zijn wereldverbeteraars met een hands-on mentaliteit. De wil om daadwerkelijk iets te realiseren, zie ik heel sterk terug bij onze studenten. Ze willen iets tastbaars ontwerpen, niet alleen aan de tekentafel, maar juist ook op de werkvloer.” Bouwen, experimenteren en inspireren, daar draait het volgens Moonen om: “innovation Space biedt studenten de ruimte om hun ideeën tastbaar te maken.” Reymen vult aan: “We faciliteren innovatie en ondernemerschap en moedigen onze studenten aan om projecten te starten die bijdragen aan de Sustainable Development Goals die deel uitmaken van de mondiale duurzame ontwikkelingsagenda voor 2030.”

Reymen roemt daarbij de ondernemende geest van de studenten. Zo wist het Solar Team miljoenen op te halen voor hun solar-auto en wordt de Stella Era omgebouwd tot een volwaardige familie-auto. Inmiddels hebben 35 teams, ieder met een eigen ‘uitdaging’, hun weg gevonden binnen de innovation Space. Voor de twee teams die meedraaien in het OPZuid-project blijkt het een belangrijke leerschool: “Je krijgt de verantwoordelijkheid om je bevindingen daadwerkelijk in praktijk te brengen. Dat is ontzettend leerzaam.” Binnen het OPZuid-project bouwen Team CASA en team Virtue aan het huis van de toekomst in Brainport Smart District.

Eerste prijs
De innovatie hub is klein begonnen maar inmiddels uitgegroeid tot een begrip in binnen- en buitenland. Het succes van het project is niet onopgemerkt gebleven. Onlangs ontving TU/e innovation Space de eerste prijs van de eerste Nederlandse Hogeronderwijspremie. De prijs werd uitgereikt door demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ingrid van Engelshoven. OPZuid bleek het juiste duwtje in de rug. “Door de OPZuid-subsidie hebben wij de faciliteiten op kunnen schalen. Daarnaast hebben wij het afgelopen jaar de business case rond kunnen krijgen. De volgende stap is verder opschalen en de hele wereld laten zien dat dit de toekomst is”, aldus Reymen.