Het ontwikkelen van innovatieve en kwalitatieve leer- en ontwikkeltrajecten in co-creatie met het bedrijfsleven

Smart Craftsmanship en Smart Employability

De ontwikkelingen in de hightech maakindustrie volgen elkaar in hoog tempo op. Wij spraken Saartje Janssen, directeur Summa Techniek over de ambitie van Summa om slim vakmanschap en slimme inzetbaarheid naar een volgend niveau te tillen. Volgens Janssen, zelf van oorsprong onderwijskundige, blijft het een uitdaging om het techniekonderwijs up-to-date te houden zodat mbo-studenten met de juiste kennis en vaardigheden toetreden tot de arbeidsmarkt. Ook voor werkenden geldt dat zij in het kader van een Leven Lang Ontwikkelen (LLO) en hun duurzame inzetbaarheid over de juiste skills moeten beschikken. Saartje Janssen: “Deze Smart Industry ontwikkelingen vragen om voldoende talent met de juiste skills. Dé reden dat  Summa College het initiatief heeft genomen om de ontwikkeling van Smart Industry talent een boost te geven in de Brainport regio.”

 

“Toen bekend werd dat Europa door middel van REACT-EU een boost wilde geven aan een veerkrachtig herstel uit de COVID-crisis, zag ik dit als een mooie kans om de ontwikkelingen in een stroomversnelling te brengen”

Project: Smart Craftsmanship en Smart Employability

Doelstelling:

REACT-EU (13)

Projectpartners:

Stichting ROC Summa College

Looptijd:

1 mei 2021 – 31 december 2023

Financiering:

REACT-EU als zetje in de rug
Het project is één van de REACT-EU projecten die in 2021 goedgekeurd zijn in het kader van een groen, digitaal en veerkrachtig herstel na de COVID-19 pandemie. Doelstelling van Summa College is het groeivermogen van Noord-Brabant te verhogen door bij te dragen aan de verdere ontwikkeling en opschaling van het (digitale) platform Brabant Leert. Hiermee beoogt Summa College de beschikbaarheid van juist geschoolde arbeidskrachten te verbeteren voor de nieuwe werkgelegenheid ‘achter’ de grote transities die in de regionale innovatiestrategie genoemd worden. Gevraagd naar de meerwaarde van de subsidie is Janssen helder: “Het project is ons ontzettend veel aan het brengen. De kennis die op dit gebied wordt opgedaan is ook interessant voor andere scholen en bedrijven. Summa heeft deze kennis en ervaring versneld kunnen opdoen met behulp van deze subsidie.”

Wat meteen opvalt is de gedrevenheid van Saartje Janssen. Enthousiast vertelt ze over de oorsprong van het project: “Toen bekend werd dat Europa door middel van REACT-EU een boost wilde geven aan een veerkrachtig herstel uit de COVID-crisis, zag ik dit als een mooie kans om deze ontwikkelingen in een stroomversnelling te brengen.” John Blankendaal, managing director Brainport Industries heeft toen de partners op de campus bij elkaar gebracht. “Het moest allemaal wel héél snel”, lacht Janssen. “Ik zat echt tot in de vroege uurtjes mijn ideeën op papier te zetten. Binnen tien dagen lag er een complete aanvraag.”

Met behulp van de REACT-EU-middelen kan Summa College het initiatief nemen om samen met alle betrokken stakeholders in de Brainport regio de nieuwe ideeën te realiseren. Saartje Janssen: “We zijn ons bewust van het feit dat we binnen 2,5 jaar niet alles kunnen oplossen. Wat we wel kunnen en willen doen in die 2,5 jaar is een eerste grote fundamentele slag maken naar Smart Craftsmanship en Smart Employability.” Slim vakmanschap wordt door haar uitgelegd als vakmanschap in combinatie met digitalisering en soft skills. De tweede term, vrij vertaald “Slimme inzetbaarheid” gaat over wat de werknemer van de toekomst moet leren om duurzaam inzetbaar te blijven.

Hollywood-model
De onderwijsontwikkeling loopt al langer: “Tijdens dit project gaan wij onder andere ook het eerste leerjaar van de opleiding Smart Industry ontwikkelen. In een eerder project hebben we de leerjaren twee en drie al kunnen ontwikkelen, toen vanuit het oogpunt van zij-instromers. We merken echter dat er ook behoefte is aan een volwaardige opleiding, waarvoor dit eerste jaar de basis moet worden. We ontwikkelen een grof curriculum. Dat doen we, zoals altijd, in co-creatie met het werkveld.”

Saartje Janssen noemt dit ook wel het ‘Hollywood-model’, een verwijzing naar de co-creatie die samen met verschillende partners uit het werkveld vormgegeven wordt. “Wij maken echter geen film maar onderwijs. Zie dit project als het script.” Het model is ontwikkeld samen met een Amsterdams bedrijf om co-creatie centraal te zetten. Maar hoe benader je bedrijven die het toch al erg druk hebben? Volgens Janssen is dat geen probleem omdat ondernemers razend enthousiast zijn over het model. “Deels is dit natuurlijk ook uit pure noodzaak, maar ik zou het te makkelijk vinden om het daarop te gooien. Ze willen écht graag meewerken”, aldus Janssen. “Naast innovatie is vooral ook snelheid cruciaal. Bedrijven verwachten een snelle en doelgerichte aanpak. Geen ellenlange praatsessies.”

Industry 4.0 en de krappe arbeidsmarkt
Volgens Saartje Janssen bevinden we ons in een vierde industriële revolutie, waarin de productie verder gedigitaliseerd wordt. Dit vraagt om goed opgeleid personeel met 21st century skills. Om te kunnen innoveren is co-creatie essentieel. Een pittige uitdaging want de innovatietrein gaat snel. Daarbij staan twee thema’s centraal: industry 4.0 en de arbeidsmarkt.

De nieuwe opleidingsprogramma’s Smart Industry komen tot stand en worden uitgevoerd in co-creatie met de hightech maakindustrie in de Brainportregio. “Door bij de ontwikkeling van onderwijsprogramma’s intensieve samenwerking op te zoeken met het bedrijfsleven, zorgen we samen voor een aanbod dat relevant is voor de bedrijven uit de Brainport regio. Ook bij de uitvoering van het onderwijs wordt deze samenwerking met het bedrijfsleven gezocht. Onder meer door de inzet van hybride-docenten te stimuleren. Saartje Janssen ziet dat de bedrijven zelf ook staan te springen om een actieve bijdrage te leveren. Zij hebben immers baat bij goed opgeleid personeel. Om goed personeel vast te houden, moeten bedrijven blijven investeren in ontwikkeling.

Het doel van Saartje Janssen is om verder te bouwen aan de hybride leeromgeving én om het tweede centrale thema aan te pakken: de krapte op de arbeidsmarkt. Een krapte die met de lage werkloosheidcijfers nog nijpender is. Tel daarbij op dat het aantal mbo-studenten afneemt en de uitdaging voor de toekomst wordt alleen nog maar groter. Gevraagd naar de manier om de krimp in het aantal technologiestudenten om te buigen naar een lichte groei, antwoordt Janssen dat het daarbij gaat om de in-, door- én uitstroom van vakkrachten. Het gaat dus ook nadrukkelijk om het behouden van bestaande kennis binnen de organisatie en deze te  delen via bijvoorbeeld gastcolleges en hybride-docenten. “Vanuit de onderwijskant hebben wij een sleutelpositie in handen als het om de krapte op de arbeidsmarkt gaat. Samen met het bedrijfsleven kunnen wij écht het verschil maken in de Industry 4.0. Zoals gezegd, het enthousiasme bij de ondernemers is enorm groot.”

Brainport Industries Campus
Saartje Janssen trad in 2017 aan als directeur, een jaar voor Summa College zich fysiek vestigde op de Brainport Industries Campus (BIC). BIC is hét gezicht van de hightech maakindustrie. Een internationale campus in het hart van Brainport Eindhoven waar toptechnologie, onderwijs, overheid en hoogwaardige faciliteiten samenkomen onder één dak. Het is tevens dé plek waar de hightech maakindustrie elkaar ontmoet, waar bedrijven leren van elkaar en direct samenwerken met de nieuwe generatie technisch opgeleiden. Op deze manier wordt er optimaal gebruik gemaakt van kennis en kunde om tot innovatieve oplossingen en vernieuwing te komen. Summa was de tweede organisatie die de verhuisdozen uitpakte op het BIC.

De leeromgeving is inmiddels grotendeels fysiek gerealiseerd. Toch staat pas circa een vijfde van het totale BIC er. Saartje Janssen licht toe: “Het hebben van het huis wil niet zeggen dat je een ecosysteem hebt.” Het hart van de maakindustrie wordt gevormd door een breder ecosysteem dan alleen de bedrijven die op het BIC gevestigd zijn. “Juist ook voor het mkb dat niet op het BIC gevestigd is, is een schaarste aan getalenteerde vakkrachten de remmende factor voor verdere groei. Deze bedrijven willen wij met dit project nadrukkelijk de handreiking doen om mee te denken, te innoveren en samen de technici van de toekomst klaar te stomen.”

Gevraagd naar haar wens voor dit project is Janssen duidelijk: “Ik ben heel tevreden als bedrijven en de branche de mensen binnenkrijgen met de skills die ze nodig hebben.”