Na de bedrijfsovername in 2017 was het de droom van Afke Baukje en Jasper om de keten korter te maken en zo bij te dragen aan een duurzame landbouw. De landwinkel bestond op dat moment alweer tien jaar en de tijd was rijp voor een nieuwe impuls. Het doel werd gesteld: een korte waardeketen ontwikkelen door op een doeltreffende manier meerwaarde te creëren voor de eigen producten en deze binnen het eigen bedrijf af te zetten aan de consument. Om dit idee te verwezenlijken, bedachten Jasper en Afke Baukje een modulair winkelconcept  waarmee ze zowel mede melkveehouders als consumenten willen inspireren.

POP3-aanvraag
Een bedrijfsovername in de agrarische sector is echter enorm kapitaal intensief en extra financiering voor investeringen is in deze tijd niet altijd even gemakkelijk. Dat is de reden waarom Boer Spierings kort na de overname een projectaanvraag indiende voor POP3 Brabant-subsidie. De subsidie werd toegekend. Afke Baukje zegt: “Als de POP3-subsidie er niet was geweest, had het project of in delen opgezet moeten worden opgezet, of we hadden alles jaren uitgesteld. Het opzetten van een korte keten waarbij je consumenten betrekt moet je in één keer goed doen of niet, je hebt maar één kans om een eerste indruk te maken.” Afke Baukje heeft de hele POP3-aanvraag en projectadministratie in eigen beheer uitgevoerd, zonder daarbij een intermediair te betrekken. “De samenwerking met Stimulus heb ik daarbij als erg prettig ervaren,” benadrukt ze.

Stroomversnelling
Door de toekenning van de POP3 Brabant-subsidie kwam de realisatie van de korte keten en daarbij de ontwikkeling van een modulair winkelconcept in een stroomversnelling. De stal werd  verbouwd tot nieuwe landwinkel met vleeswerkingsruimte, slagerij, kaasverkoop en de mogelijkheid tot dag-horeca. Daarnaast werd er een veehouderijsysteem opgezet om stierkalfjes aan te houden voor opfok met weidegang en vond optimalisatie van de vleesverwerking op het eigen bedrijf plaats. Afke Baukje: “We hebben binnen het project ook veel aan promotie gedaan en interactieve manieren ontwikkeld om onze klanten te voorzien van informatie over de producten.”

Modulair winkelconcept
Om zo’n waardeketen 2.0 succesvol uit te werken is het belangrijk dat de eigen producten goed en direct aan de consument afgezet kunnen worden. “Daarvoor hebben we een goed uitgedacht modulair winkelconcept ontwikkeld met een gezond financieel model. Om een volwaardig winkelassortiment te kunnen bieden, verkopen we naast onze eigen producten ook lokale en regionale producten, zoals groenten, jam en thee”, vertelt Afke Baukje.

Fok en verwerking binnen eigen bedrijf
Een essentieel onderdeel van het project was het opzetten van een systeem om alle stierkalfjes die geboren worden op het eigen bedrijf op te fokken met weidegang in natuurgebieden en het vlees eveneens binnen het eigen bedrijf te verwerken en tot waarde te brengen. Verwerking vindt plaats door middel van dry aged-rijping. Dat is een proces waarbij het vlees in een speciale geklimatiseerde ruimte wordt gerijpt. Het krijgt daardoor een intensere smaak en malse textuur.

Afke Baukje beschrijft: “Om melk te produceren moet een koe om het jaar een kalf krijgen. Door de mannelijke kalfjes zelf op te fokken, wordt ook deze kringloop gesloten.” De stierkalfjes worden ‘ge-ost’, oftewel gecastreerd en gaan de natuurgebieden in waar ze gedurende drie jaar worden aangehouden. Met het oog op de maatschappelijke discussie over een duurzamere en diervriendelijkere kalverindustrie is Boer Spierings een voorloper.

Transparantie
Boer Spierings wil mensen het vertrouwen geven in een goed stuk vlees. Een belangrijk onderdeel van het winkelconcept is dan ook transparantie. Door de start van een nieuwe landwinkel kan de gehele verwerking van het vlees uitgelicht worden. Afke Baukje vertelt: “De ruimtes in de winkel zijn hiervoor ook bewust ingedeeld met glazen wanden. Hierdoor stralen wij transparantie en eerlijkheid uit. Mensen zien de dieren op stal lopen achter de winkel of in de uiterwaarden van de Maas, ze zien ze hangen te rijpen in de cel en ze zien hoe ze uitgebeend en verwerkt worden. We hebben hier geen geheimen.”

Weet wat je eet
Wat betreft de slagerij maakt Boer Spierings duidelijke keuzes. Er wordt niet gekozen voor kant en klare producten en halffabricaten. Erwtensoep is het enige product wat is voorgemaakt. Afke Baukje en Jasper geven hiermee een duidelijk signaal af: “Het is misschien niet de meest voor de hand liggende keuze, maar deze keuze is bewust. We willen dat de mensen zelf koken.” Afke Baukje is ervan overtuigd dat dit de waarde die je aan voedsel hecht ten goede komt. Maar ook het gezondheidsaspect komt hierin naar voren. Je weet hierdoor precies wat je eet.

Kopieerbaar concept
Inmiddels is er binnen de sector breed kennisgenomen van dit modulaire winkelconcept. Momenteel wordt zelfs onderzocht of het nationaal uitgerold kan worden. Afke Baukje benadrukt: “Het concept is kopieerbaar, maar men moet niet onderschatten hoe lang wij geknokt hebben om te kunnen doen wat we nu doen. Het is niet zo dat je dit concept neerzet en dat het bedrijf morgen loopt. Meerwaarde creëren voor eigen producten is één, maar deze producten ook daadwerkelijk vermarkten vergt iedere dag heel hard werken.” Wat de gesprekken met andere partijen zullen opleveren is momenteel nog onduidelijk. “Onze eigen identiteit behouden is daarbij het belangrijkste”, sluit Afke Baukje af.

Toekomst
Ondanks dat de veehouderij niet altijd in een goed daglicht staat, staat Boer Spierings in de regio goed te boek. Afke Baukje geeft aan: “De veehouderij wordt steeds lastiger. Er komen steeds meer vragen rond verduurzaming en om het systeem aan te passen aan de marktvraag. Maar wij gaan met veel vertrouwen de toekomst in. Wij zullen hierop voorsorteren en signalen blijven omzetten in concrete acties, zoals wij ook in dit project hebben gedaan. Onze intentie is om daarin altijd voorop te blijven lopen. Doordat je iedere dag in contact staat met de, soms kritische, consument zal dat ook wel moeten.” Als vervolg daarop vertelt Afke Baukje: “Het volgende POP3 Brabant-project is inmiddels goedgekeurd.” Het nieuwe project heet ‘Meerwaarde uit de kringloop van de Blauwe Brabander voor ecologie, maatschappij en economie’. Op dit moment zet Boer Spierings nog altijd melk af naar Friesland Campina. In de toekomst zal dit niet anders zijn, maar Boer Spierings is voornemens deze afzet te minimaliseren door de kaasproductie op te schalen. De capaciteit moet hiervoor worden uitgebreid en het restproduct van deze kaas, de wei, zal met een automatisch systeem worden teruggevoerd aan het jongvee en de kalfjes. “Met de subsidie uit het nieuwe project hebben we hiervoor inmiddels een nieuwe kaasmakerij aangeschaft”, vertelt Afke Baukje vol trots.