Aanleiding en doelstelling Om de impact van voedingsconsumptie op de wereld te beperken worden plantaardige alternatieven voor dierlijke producten steeds populairder. Er zijn vele soorten plantaardige vleesvervangers beschikbaar, maar voor visvervangers is dit nog niet het geval. Beschikbare visvervangers worden (nog) niet gezien als volwaardig alternatief voor visproducten. Ze hebben simpelweg niet eenzelfde intrinsieke kwaliteit (smaak, geur en mondgevoel) als hun dierlijke tegenhangers. Vis heeft een gelaagde, olierijke structuur die zeer lastig is na te bootsen met huidige productietechnieken, plantaardige halffabricaten en ingrediënten. Het conserveren van plantaardige texturen die lijken op vis is bovendien een uitdaging. De hittebestendigheid van veel producten is te zwak en verliezen kwaliteit en smaak. Om deze uitdaging het hoofd te bieden hebben diverse ondernemers zich verenigd voor de uitvoering van dit OPZuid-project.
Innovatie
De gehele verwerkingsketen om “plant-based seafood” te ontwikkelen, produceren en verkopen is betrokken in dit consortium. Dit initiatief werd opgestart door startup Monkeys by the Sea, toen bleek dat de combinatie van Meatless en Enough producten resulteerde in een zeer interessant halffabricaat. Binnen dit project wordt het productieproces van dit eiwitrijke halffabricaat op grote schaal doorontwikkeld en gedemonstreerd. Bovendien worden samen met lokale Zeeuwse partners Coroos, Oosterschelder en De Kromme Watergang, volwaardige plantaardige visvervangers ontwikkeld met dit nieuwe halffabricaat. Een tonijnvervanger, zalmvervanger en een plantaardig witvis alternatief, waaronder in conservenvorm. De uitzonderlijke smaakbeleving, levensechte textuur en kwaliteit van resulterende producten op het gebied van gezondheid (bioavalibility) en duurzaamheid zijn een potentiële gamechanger in de productiewereld van visvervangers.
Economisch perspectief
De vraag naar plantaardige visvervangers blijft momenteel achter ten opzichte van vleesvervangers. Terwijl de potentiële markt van visvervangers voor Nederland wordt geschat op €180 miljoen, is de huidige marktomvang slechts € 1 miljoen. Groei wordt pas mogelijk bij uitstekende intrinsieke kwaliteit, vervangingspotentieel en consumentenacceptatie. Het project zal bruikbare uitkomsten bieden voor de Business-to-Business (B2B) én retail markt. Doelstelling is om de ontwikkelde visvervangers tegen een lagere prijs te kunnen verkopen dan de dierlijke tegenhangers. Door deze ontwikkeling zullen goede plantaardige alternatieven steeds aantrekkelijker worden voor de eindgebruiker, wat leidt tot een positieve businesscase voor alle betrokkenen. Maatschappelijke impact Voor de samenleving is het belangrijk om gezonde, betaalbare en duurzame eiwitalternatieven te produceren. De voorgenomen plantaardige visvervangers worden op een zeer duurzame wijze geproduceerd vanuit overwegend lokale grondstoffen en restproduct, waarmee dit project bijdraagt aan CO2-arme voedselproductie en aan het halen van de klimaatdoelen van Parijs. Het consortium zorgt voor maatschappelijke betrokkenheid via de opzet van een nieuwe klankbordgroep uit de sector en de actieve bijdrage vanuit consumentenpanels.
OPZuid-doelstellingen
Dit project draagt bij aan de landbouw- en voedingstransitie. Het consortium ontwikkelt toepassingsgericht voedselverwerkingstechnologie voor niet-dierlijke eiwitten. Per productiesysteem kan worden voorzien in de eiwitbehoefte van ruim 50.000 mensen per jaar. Hierdoor vindt substitutie plaats van dierlijke eiwitten met plantaardige eiwitalternatieven, waarmee eiwitefficiëntie van voedingsmiddelen wordt verhoogd. De resultaten van het project komen ten goede aan het MKB, door nieuwe waardenketens te starten waar verschillende bedrijven van kunnen profiteren. Met name in Zeeland waar de productie van duurzame eiwitten plaatsvindt.
Video
Bekijk deze video over het project ‘Plant-based Seafood‘.
In de media
PZC, 20 december 2023: ‘Thijs verkoopt alleen nog maar visvervangers‘