Het doel van het project ‘Groene waterstofketen zwaar materieel Kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen’ is om in Terneuzen een keten te ontwikkelen voor lokaal geproduceerde groene waterstof. Deze waterstof wordt afgenomen door de projectpartners en lokale bedrijven met zwaar materieel, zoals trucks, heftrucks, bouwmaterieel, graafmachines en schepen. Voor dit soort zware toepassingen is elektrificatie alleen, onder meer vanwege de toenemende netcongestie, geen goede optie en is waterstof het enige realistische, duurzame alternatief. In Terneuzen wordt door VoltH2 een waterstoffabriek gebouwd, die vanaf 2026 groene waterstof gaat uitleveren. Deze fabriek wordt voorzien van groene stroom, die geleverd gaat worden door een windturbine van Zeeuwwind op de Axelse vlakte. Op termijn zal er dus groene, lokaal geproduceerde waterstof in Terneuzen beschikbaar komen voor lokale bedrijven. Maar eerst zullen er een aantal bottlenecks moeten worden opgelost.
Een eerste bottleneck betreft de distributie naar de eindgebruikers. Daarom wordt er eerst een waterstoftankstation gebouwd, dat geschikt is voor het tanken van voertuigen, maar eveneens toegankelijk is voor schepen. De locatie daarvoor is beschikbaar op een tankstation dat zal worden omgebouwd naar waterstof. Deze ligt dicht bij de waterstoffabriek die door VoltH2 wordt gebouwd en die vanaf 2026 groene waterstof kan leveren. Voor de ombouw van het tankstation zijn de benodigde vergunningen verleend. Een tweede bottleneck is de prijs van groene waterstof. Bij de start kost lokaal geproduceerde waterstof zo’n € 35/kg. Dat is ruim € 20/kg duurder dan de waterstof die nu verkocht wordt op andere tankstations. Met dit tarief stapt niemand over op waterstof aangedreven materieel. De prijs van groene waterstof zakt pas bij een afname van 1.000 kg/week naar een marktconform tarief van € 15/kg. Een kip-ei situatie die alleen maar kan worden doorbroken door eerst voldoende afzet van groene waterstof te creëren. Dit project heeft tot doel deze twee bottlenecks weg te nemen.
Met dit project nemen de projectpartners een pionierende rol in de toepassing van zwaar materieel zoals trucks, graafmachines, heftrucks en vaartuigen op waterstof. In samenwerking met de HZ University of Applied Sciences en Impuls Zeeland kan het consortium de toepassing van groene waterstof voor zwaar materieel in de praktijk testen, ontwikkelen en realiseren. Dit project leidt tot de realisatie van het eerste waterstoftankstation in Nederland dat zowel geschikt is voor voertuigen en vaartuigen.
Om deze innovaties mogelijk te maken starten de projectpartners een waterstof proeftuin waarin kennis en ervaringen worden gedeeld. Vervolgens worden nieuwe gebruikers van waterstof in de regio bijgestaan met advies zodat ook zij kunnen overstappen naar waterstof materieel. Daardoor kan er sneller worden opgeschaald naar 1.000 kg per week. Bij het bereiken van 1.000 kg afzet per week (in 2027) ontstaat er een rendabele businesscase voor alle schakels in de keten, van productie van groene stroom en groene waterstof tot distributie en afname. Door cofinanciering vanuit OPZuid wordt de onrendabele top van de opstartjaren weggenomen en nemen de exploitatierisico’s voor groene waterstof af. Het biedt de projectpartners de mogelijkheid om de stap naar lokaal geproduceerde groene waterstof te kunnen zetten. Dit versnellingsproject is de laatste stap die daarvoor nodig is.
Strategisch EU-project
Dit project is aangemerkt als een strategisch EU-project. Lees hier meer over strategische EU-projecten binnen OPZuid 2021-2027.