VitalFluid BV werkt aan een machine waarmee een groenteteler zelf in de kas meststoffen kan maken uit lucht en water. Dat is een enorme stap richting duurzame landbouw. Het Eindhovense high tech bedrijf ontvangt hiervoor een Europese subsidie van bijna €650.000. De provincie doet daar nog bijna €184.000 bij.

 “In de wereld zijn er zo’n  500 kunstmestfabrieken. Deze industrie slurpt energie: maar liefst twee procent van al het gas- en olieverbruik gaat naar kunstmestfabrieken. Deze fabrieken en het gebruik van deze kunstmest zorgen ook nog eens voor 5 procent van de broeikasgassen-uitstoot wereldwijd”, vertelt Paul Leenders, medeoprichter van VitalFluid. “Stoppen met het produceren van kunstmest is geen optie, want dan heeft de helft van de wereldbevolking geen eten. Een groen alternatief voor de productie van kunstmest is dus nodig. Daarom hebben we de Freya unit ontwikkeld. Deze metalen kast bevat een plasmasysteem waarmee de teler natuurlijke stikstof kan produceren. Hiervoor is alleen lucht, water en elektriciteit nodig.

Bliksem in een doosje
Hoe werkt de Freya unit? Leenders:  “Wij noemen het bliksem in een doosje. Lucht en water gaan in een kast en daar komt elektriciteit bij. Je krijgt dan een soort bliksem in die kast waardoor de stikstof die in de lucht zit in het water komt. Dat water met stikstof – het belangrijkste voedingsmiddel voor planten – gaat vervolgens naar de gewassen. Zo kan de teler zelf 100% groene kunstmest produceren. De elektriciteit moet dan uiteraard wel groen zijn opgewekt.”

Het proces in de Freya unit is uit de natuur afgekeken, legt Leenders uit. “We kunnen dit al 100 jaar, maar nu is de tijd pas echt rijp om het door te ontwikkelen. We hebben een flink CO2-probleem en we willen niet meer afhankelijk zijn van Russisch gas en andere fossiele brandstoffen.”

Massale overstap van telers
De technologie bestaat en werkt, maar toch is er nog veel werk te verzetten bij VitalFluid. Met de Europese subsidie gaat het bedrijf de technologie verder ontwikkelen, valideren en controleren. Het productieproces kan bijvoorbeeld nog een stuk efficiënter. Doel is de efficiency te verhogen naar 0,7 (kWh/mol) en de capaciteit naar 21,5 (mol/uur). Daarna kan de commercialisatie starten en kunnen telers het systeem gebruiken. Of telers massaal overstappen op het zelf groen produceren hangt niet zozeer af van de technologie, stelt Leenders. “De technologie krijgen we voor elkaar. Het is ook belangrijk dat afnemers in de keten – supermarkten en consumenten – en toeleveranciers van telers de technologie omarmen.”

Meststofrecepten
Ook een belangrijk onderdeel van het subsidieproject van VitalFluid is het verder ontwikkelen van meststofrecepten. De groene kunstmest die de Freya unit produceert moet minstens zo goed zijn als de kunstmest die met fossiele brandstoffen wordt geproduceerd. Bovendien vraagt elk gewas om een ander stikstofrecept en het kost tijd en geld om dat te ontwikkelen. De projectpartners zijn vijf telers van verschillende gewassen die de Freya unit en de meststofprojecten testen in de praktijk.

Gepromoveerde wetenschappers
De ontwikkeling van de Freya unit en de meststofrecepten vergt veel specialistische kennis over chemische processen, elektrotechniek en plasmafysica. Leenders is trots op de gepromoveerde wetenschappers uit de hele wereld die VitalFluid aan boord heeft. “Een belangrijke drijfveer is een wezenlijke bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de landbouw. En dat is precies wat we hier met elkaar doen.”

Over het Europese subsidieprogramma OPZuid 21-27
Brussel trekt € 105 miljoen uit om innovaties in Zuid-Nederland te stimuleren. Het Rijk legt daar nog eens € 20 miljoen bij.

Meer informatie: https://www.stimulus.nl/opzuid-2021-2027/

Over de Freya unit
Meer informatie: https://vitalfluid.com/freya-paw-unit