Klimaatbewust boeren

Klimaatneutraal staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Nederlandse boeren en andere landgebruikers zullen jaarlijks veel minder CO2 moeten uitstoten en zich meer bewust moeten worden van het belang van organische stof in de bodem. Klimaatadaptie is een onderwerp wat de boer direct voelt in de bedrijfsvoering. Binnen dit project worden de deelnemers meegenomen in de mogelijkheden van klimaatbewust ondernemen. Daarbij wordt ingegaan op zowel klimaatmitigatie (verlagen van de broeikasgassen) als klimaatadaptie (maatregelen die de risico’s van extreme weersomstandigheden verkleinen) en is er aandacht voor verdienmodellen.

Via studiegroepen, workshops en bezoeken aan demobedrijven kunnen de volgende thema‘s worden aangeboden:
1. Koolstofopbouw, bodemvruchtbaarheid en bodemgezondheid
2. Ruwvoerproductie
3. Verlagen methaanemissies via het voerspoor
4. Agroforestry
5. Energiemanagement
6. Biogasproductie
7. Mestmanagement
8. Watermanagement
9. Veemanagement
10. Verdienmodellen
11. Het verkorten van de keten

De onderwerpen binnen de thema’s, de vorm en diepgang van de onderwerpen zijn afhankelijk van de wensen van en aanwezige kennis bij de deelnemers aan de studiegroep. Iedere studiegroepdeelnemer kan begeleid werken aan de eigen verduurzamingsplannen waarbij een deskundige toelichting kan worden gegeven op mogelijke maatregelen. De aangeboden workshops verlopen via een redelijk vast stramien waarbij er, door de geringe groepsgrootte, ruimte is om op individuele vragen in te gaan.

Afhankelijk van de maatregel(s) die de projectdeelnemer in de praktijk gaat brengen, zijn directe positieve omgevingseffecten zichtbaar. Denk bijvoorbeeld aan agroforestry, kruidenrijk grasland of bloemrijke akkerranden, of op iets langere termijn aan minder dorre akkers in droge tijden doordat de bodem langer water vasthoudt. Uiteindelijk draagt het verduurzamen van de bedrijfsvoering bij aan de license to produce van de ondernemer, waar gezondheid en verduurzamen een grote rol spelen.

Vrijwel alle thema’s hebben directe relatie met kringlooplandbouw, het beter sluiten van kringlopen en het reduceren van emissies (met name het reduceren van de broeikasgassen CO2 en methaan). Als de productie of kwaliteit lager uitvalt door weersextremen of ziekten en plagen, staat ook de leveringszekerheid aan de keten onder druk. Door deze en andere praktijkvoorbeelden in de training te koppelen aan maatregelen die de landbouw kan nemen om de productie duurzaam op peil te houden, en daarmee de inkomsten, willen we deelnemers het (financiële) belang van verduurzamen laten inzien. Binnen dit project is het overgrote deel van de thema’s direct gerelateerd aan behoud en versterking van biodiversiteit en de omgevingskwaliteit. Waar mogelijk wordt aansluiting gezocht met andere projecten zoals Horizon en Bodem UP en studiegroepen.