De aandacht voor de zoete aardappel neemt toe. Echter, het is niet een product dat van origine in Nederland wordt verbouwd, waardoor de toenemende vraag vooral wordt ingevuld met geïmporteerde producten. Zoals ook uit dit projectplan zal blijken, liggen er serieuze kansen om de teelt van dit product op een duurzame en innovatieve wijze vorm te gaan geven en naar Noord-Brabant toe te trekken. Dit vereist wel een samenwerking op ketenniveau en dat is wat we met dit project gaan implementeren.
Tot enkele jaren geleden was er nog maar beperkt sprake van teelt van de zoete aardappel en werd dit vooral handmatig gedaan. Inmiddels hebben aantal Brabantse telers bewezen dat er ook in gematigde streken productie mee kan worden gehaald. De markt lijkt perspectiefvol, maar er zijn een aantal knelpunten waar een oplossing voor moet komen:
– Mechanisering/automatisering van stekken en oogsten. Wanneer dit gewas een plaats wil krijgen in dan past volledig handwerk hier absoluut niet maar zal er een verbetering moeten plaatsvinden in de mechanisatie.
– Optimaliseren uitgangsmateriaal o.b.v. kwaliteit, herkomst en rassenkeuze; de beste stekken voor de grootste oogsten per m2.
– Onkruidverdrukking middels het vermijden van gewasbeschermingsmiddelen.
– Betere samenwerking tussen telers.
– Afzetbevordering, door nauwer betrokken van verwerkers. Consumenten willen meer ‘convenience’; het product moet zo makkelijk mogelijk te bereiden zijn. Om zo efficiënt mogelijk dat eindproduct te maken, moet er bij de teelt al rekening mee worden gehouden.
– Investeren in bewustwording in de markt bij consumenten.
– Curing is de behandeling na de oogst. Het gaat hierbij om een periode meteen na de oogst waar de temperatuur naar 28 graden wordt gebracht en de RV naar 95 . Dit doet men enkele dagen en hierdoor wordt de schil harder en blijft de bataat lang houdbaar (meer dan een jaar). Dit proces willen we optimaliseren (vooral voor de versmarkt relevant).
De zoete aardappel kan een kans opleveren voor de Noord Brabantse telers, waarbij we import kunnen vervangen door inlandse productie. In deze operationele groep willen we kennis ontwikkelen en delen om oplossingen te vinden welke de doorbraak van de teelt en verwerking van zoete aardappelen in de weg staan. Tevens wordt kennis ontwikkeld om toepassingen te ontwikkelen en de keten te professionaliseren. Hierbij wordt gekozen voor een integrale aanpak waarin via een nog te ontwikkelen plan van aanpak alle knelpunten in beeld worden gebracht en naar oplossingen wordt gezocht.
De doelstelling van het project is om binnen een periode van 3 jaar deze volledig nieuwe teelt, een complete nieuwe keten en afzet van inlandse zoete aardappelen ofwel bataat op duurzame wijze te professionaliseren en rendabel te maken om deze permanent in Nederland mogelijk te maken, waarbij o.b.v. technologische innovatie en keteninnovatie de concurrentiepositie van telers wordt versterkt. Het is van belang om tot een volwassen keten te komen, zodanig dat de verdiensten bij de telers blijven die nu de pioniers zijn en het straks niet verdwijnt in de zaken van de retail. Maar ook mogelijkheden van bewerken, wassen en het tot sap persen zijn nog opties om nader te onderzoeken. Dit alles om zo te komen tot een unieke positie van het zuidelijke zoete aardappel netwerk.
We willen hierbij werken aan inhalen van de kennisachterstand ten opzichte van de huidige teeltgebieden in de wereld. Zowel op gebied van rassenkeuze, teeltwijze, manier van planten, gewasverzorging, maar ook op gebied van mechanisatie (planten, oogsten en sorteren) is nog veel onbekend en te verbeteren.