Een inspirerend voorbeeld voor duurzaam leven

Het succes van Ecodorp Boekel is in binnen- en buitenland opgemerkt. De circulaire wijk met 30 duurzame huurwoningen, een buurthuis, werkplaats en kantoren kwam vier keer op de landelijke televisie. Zelfs de EU maakte een uitzending over het Brabantse burgerinitiatief die in 155 landen te zien was. Delen van het innovatieve Ecodorp Boekel worden gekopieerd in andere ecodorpen in Nederland en daarbuiten. Het doel – een inspirerend voorbeeld geven voor duurzaam leven – is daarmee ruimschoots behaald.

“Het was geweldig om bij programma’s zoals Hart van Nederland en Tegenlicht te vertellen over onze innovatieve bouwmaterialen en warmte-accu. Daarmee hebben we meer dan 5 miljoen kijkers bereikt”, vertelt Ad Vlems, voorzitter en projectleider van Ecodorp Boekel. “Dit gaf ons de kans om aan een breed publiek te laten zien hoe je in de praktijk duurzaam kunt leven. We willen onze kennis delen, zodat ook andere ecodorpen tot bloei komen. Onze huizen zijn dus niet het doel, maar het middel.”

De huizen van Ecodorp Boekel zijn klimaatpositief gebouwd. In deze woningen zit 800 ton CO2 opgeslagen.

Project: Ecodorp Boekel

Projectpartners:

1

Looptijd:

40 maanden

Financiering:

Europese steun
In Ecodorp Boekel leven 45 volwassenen en 15 kinderen zelfvoorzienend. In het Ecodorp is veel getest om zo duurzaam mogelijk te bouwen. “De OPZuid-subsidie is daarbij doorslaggevend geweest”, stelt Vlems. “Hierdoor konden we de hoogste ambities handhaven en innovaties uittesten waarvoor we anders geen financiering hadden gekregen. Banken vinden het risico te groot. Het geld heeft geholpen om het ecodorp van de grond te krijgen. Bovendien heeft de EU-steun vertrouwen in het project gegeven aan de buurt en onze gemeente. We maken die steun dan ook graag zichtbaar op onze website en bouwborden.”

Vermalen spijkerbroeken
Vlems: “Wat er zo nieuw is aan de bouw van Ecopdorp Boekel? Bijvoorbeeld het geopolymeer, een beton zonder cement. Dit combineerden we met tweedehands zand en grind. Daaronder ligt een fundering van glasschuim, een afvalproduct van glasrecycling dat 100 procent circulair is. Na gebruik kan het weer toegepast worden in een volgend bouwproject. De funderingen van onze huizen bestaan dus helemaal uit afval.”

De muren zijn gebouwd met biologische materialen. De muren zijn 36 centimeter dik en bestaan uit een houten skelet gevuld met kalkhennep. Dat is een mengsel van kalk en de houtige delen van de hennepplant. In de binnen- en tussenmuren zitten oude spijkerbroeken die zijn vermalen. Dit luchtige materiaal isoleert ontzettend goed.

Leken in de bouw
“Omdat we leken waren in de bouw, zagen we geen problemen om nieuwe materialen te proberen. We hadden immers ook geen ervaring met traditionele bouwmaterialen, voor ons was alles nieuw. We gingen dus gemakkelijk verder dan gebruikelijk en hielden onze ambitie hoog om onze huizen echt klimaatpositief te bouwen. In deze woningen zit 800 ton CO2 opgeslagen. Hadden we onze huizen gebouwd met reguliere bouwmaterialen, dan zou er meer dan 600 ton CO2 zijn uitgestoten. Onze aanpak leverde award op voor duurzame bouw: een provinciale circulariteitsprijs en een Europese award voor Duurzame steden en gemeenschappen.”

Cesar warmte-accu
“De Cesar warmte-accu is zonder twijfel de grootste innovatie die we hebben uitgetest. De zonne-energie uit de 600 zonnepanelen op onze daken gaat naar roestvrijstalen buizen in een cilinder  van 11 meter doorsnede en 4 meter hoog. Deze is gevuld is met 400m3 staalslak, een  afvalproduct van de staalindustrie. De elektriciteit wordt omgezet in warmte. In de zomer wordt het staal wel 450 graden en daardoor kunnen we de hele winter onze huizen verwarmen. Helaas hebben we in januari 2023 een brand gehad in de technische ruimte. Het was toen moeilijk om de materialen te krijgen en daarom was de Cesar warmte-accu pas na de zomer van 2023 in gebruik.”

Oprichter en voorzitter Ad Vlems: “De bouwsector is verantwoordelijk voor 35% van alle CO2-uitstoot, wereldwijd. Dit kan anders. Door ons bouwvoorbeeld te volgen kan de bouwsector met elke nieuwe woning een positieve impact op het klimaat hebben.”

Duurzame maatschappij
Ad Vlems vindt het mooi om te zien dat innovaties uit Ecodorp Boekel ook elders landen. “De Cesar warmte-accu wordt intussen gebouwd voor 24 vakantiehuisjes. Een tweede ecodorp in Brabant, Klein Oers in Veldhoven, gebruikt ook het geopolymeer geproduceerd door A. Janssen uit Son. Het delen van onze kennis helpt de transitie naar een duurzame maatschappij verder, dat is voor ons het belangrijkst.”

Over Ecodorp Boekel

Ecodorp Boekel is een wijk van 30 klimaatadaptieve en klimaatpositieve huurwoningen. Ook is er een eigen voedselvoorziening, energievoorziening en ecologische waterzuivering. Wilt u meer informatie over Ecodorp Boekel of de ontwikkelingen blijven volgen? Ga dan naar: www.ecodorpboekel.nl.

Bekijk ook de uitzending over Ecodorp Boekel van Euronews.