Samenvatting
De Bovenloop Donge is een beek aan de westkant van Tilburg, die is aangemerkt als KRW-waterlichaam. Dit betekent dat de waterkwaliteit moet voldoen aan Europese doelstellingen, die voortvloeien uit de Kaderrichtlijn Water (KRW). Op dit moment voldoet de beek nog niet aan deze KRW-doelen. De gemeente Tilburg en waterschap Brabantse Delta zetten zich de komende jaren in om de Bovenloop Donge weer te laten meanderen, zodat de waterkwaliteit verbetert en de beek zich kan herstellen in oude staat.

De Bovenloop Donge is in het verleden genormaliseerd om de waterafvoer te optimaliseren, onder andere voor de landbouw. Daarbij is de beek deels rechtgetrokken, breder en dieper gemaakt met steilere oevers. Daardoor is de afwatering versneld en zijn er voor de landbouw stuwen geplaatst om het water in droge periodes vast te houden. Als gevolg van bovenstaande ingrepen is er een gebrek aan stroming ontstaan, het peilbeheer is onnatuurlijk, de oevers en het lengteprofiel zijn aangetast en er zijn migratiebarrières voor vissen ontstaan. Tevens is er een belasting met voedingsstoffen uit de landbouw. Hierdoor is er een eenzijdig verstoord ecosysteem ontstaan, waarin typische beekorganismen ondervertegenwoordigd zijn.
Maatregelen
Om de KRW-doelen te bereiken moeten er verschillende maatregelen worden uitgevoerd. Zo zal 5,5 kilometer van de Bovenloop Donge worden heringericht, waarbij de beek net als in het verleden kan meanderen. De aanwezige stuwen worden vispasseerbaar gemaakt. Tegelijkertijd wordt de Bovenloop Donge weer verbonden met de benedenloop, zodat op termijn vissen vanuit de Rijkswateren via de Beneden Donge tot in de Bovenloop Donge kunnen migreren. Verder worden er moeraszones en droge bufferstroken met een natuurlijke inrichting aangelegd om uit- en afspoeling naar de beek te verminderen en de biodiversiteit te bevorderen.
Tenslotte wordt waar nodig de beekbodem plaatselijk opgehoogd om verdroging van aanliggende gronden tegen te gaan.

Trajecten
Het project wordt in verschillende trajecten gefaseerd uitgevoerd. Het gaat om de volgende vier deeltrajecten: traject Bredase weg, traject Reeshofweide & Lange Rekken, traject Koolhoven en het traject Bosperceel.

De gemeente verzorgt de projectleiding voor Reeshofweide & Lange Rekken en Bredaseweg en vanaf de A58 (bosperceel). Het traject Koolhoven wordt uitgevoerd door een ontwikkelmaatschappij waarbij de gemeente en het waterschap expertise inbrengt.
De gemeente Tilburg de coördinator en draagt zorg voor de financiële verantwoording en communicatie. Waterschap Brabantse Delta brengt expertise. Dit is in de samenwerkingsovereenkomst vastgelegd

Planning
De looptijd van het project is 3 jaar, met als verwachte startdatum 1 oktober 2017 en de verwachte einddatum 30 september 2020.

Conclusie
De voorgenomen herinrichting van de Bovenloop Donge heeft als doel het realiseren van de KRW-doelen en tegelijkertijd het gebied meer klimaat robuust in te richten. Dit vindt plaats door onder andere herstel van meandering, terugbrengen van natuurlijke stroming, het natuurlijker inrichten van oevers en het vispasseerbaar maken van stuwen. Daarbij wordt gekozen voor een inrichting die in overleg met de omgeving tot stand komt. Door een goede landschappelijke inpassing en aandacht voor de mogelijkheden voor recreatie en plattelandsontwikkeling, wordt de belevingswaarde van het stroomgebied vergroot. Op deze manier werken de gemeente Tilburg en het waterschap samen aan een mooi en (be)leefbaar platteland.