Big bags (ook wel bekend als bulk bags of flexible intermediate bulk containers (FIBC)) worden in vele industrieën gebruikt voor het opslaan en vervoeren van droge bulkgoederen. Denk hierbij o.a. aan agrarische, voeding, bouw, mijnbouw en chemische toepassingen. Deze big bags, veelal single use, zijn gemaakt van polypropyleen (PP), wat ze zeer geschikt maakt voor recycling, ware het niet dat er in ongeveer de helft van de gevallen gebruik wordt gemaakt van een innerliner (voering) gemaakt van Low Density Polyethyleen (LDPE). Deze twee delen moeten eerst van elkaar gescheiden worden voordat hoogwaardige recycling mogelijk is. Daarnaast blijft na gebruik van de big bag altijd een restant van de inhoud waarvoor deze gebruikt is achter. Vaak zijn dit lastige verontreinigingen zoals kunstmest, chemicaliën, poeder, etc.
In Nederland worden er per jaar zo’n 9,5 miljoen big bags verkocht, dit is ongeveer 8% van de Europese markt (120 miljoen stuks), een markt die nog steeds groeiende is. De big bag zelf weegt gemiddeld 2,5 kg, wat dus neerkomt op zo’n 300 KT afval per jaar.
Om te voorkomen dat al deze big bags gestort of verbrand worden zijn er diverse initiatieven voor hergebruik en/of recycling. Hoewel hergebruik de voorkeur heeft, is dit niet altijd haalbaar en komt er uiteindelijk een moment dat de big bag alsnog afgedankt wordt. Vanuit duurzaamheid is hoogwaardige recycling dan de beste optie, maar de complexiteit van het scheiden van PP en LDPE en de aanwezige verontreiniging bemoeilijken dit proces. Huidige recyclinginitiatieven focussen daarom voornamelijk op “open loop” recycling/downcycling waarbij het gerecyclede materiaal alleen gebruikt kan worden voor laagwaardigere toepassingen. Als big bags closed loop gerecycled kunnen worden draagt dat aanzienlijk bij aan het verminderen van het gebruik van (fossiele) grondstoffen en daarmee de uitstoot van CO2.
Healix, een Maastrichts bedrijf gespecialiseerd in het hoogwaardig recyclen van kunststof vezels, concentreert zich momenteel voornamelijk op het recyclen van agrarische bindtouwen en visnetten. De uitdaging hierbij is het verwijderen van vuil dat deze vezels verontreinigt. Healix heeft een geavanceerd systeem ontwikkeld, bestaande uit milieuvriendelijke drycleaning- en wasprocessen om bijna 100% van dit vuil te verwijderen. Deze expertise kan worden toegepast op het recyclen van ander vervuild kunststofafval, zoals eerdergenoemde big bags. Het doel van dit innovatieproject is om het R&D-voorbereidingswerk uit te voeren op basis van de huidige fabriek in Maastricht, om uiteindelijk een dedicated big bag recycling fabriek te bouwen in Zuid-Limburg. Chemelot Innovation and Learning Labs (CHILL) is als projectpartner betrokken en voert samen met Healix belangrijke R&D met betrekking tot het recyclageproces uit binnen dit project.
Dit innovatieproject draagt aanzienlijk bij aan de doelstellingen van het JTF-programma, zowel op het gebied van grondstoffentransitie als klimaattransitie. Het gebruik van fossiele grondstoffen wordt verminderd doordat circulair gerecycled plastic een belangrijk deel van de grondstof voor de productie van nieuwe big bags kan vervangen. Reststromen worden hierbij dus weer gebruikt als grondstof. Hierdoor wordt CO2-uitstoot verminderd, zowel door het gebruik van minder fossiele grondstoffen als door het verminderen van de verbranding van afgedankte big bags. Met de beoogde capaciteit van de nieuwe recycling fabriek (16 KTon input, 12 KTon output) zouden jaarlijks bijna 40 KTon minder broeikasgassen worden uitgestoten, waardoor een significante bijdrage wordt geleverd aan een klimaatneutraal Europa. Bovendien wordt regionaal beschikbare talent ingezet. Deze transitie biedt een naadloze overgang voor werknemers met kennis van productieprocessen in de chemische-/plastic-productie die elders overbodig worden bij de overgang naar duurzamere productie in Zuid-Limburg.