Aanleiding
De Zeeuwse energie- en klimaattransitie vraagt om voldoende en goed opgeleide vakmensen. Naast vergroening van het elektriciteitssysteem en de ontwikkeling van een waterstofinfrastructuur wordt er ook een transitie gevraagd in het duurzaam toepassen van warmte: de warmtetransitie. In een netwerkverkenning met de Hogeschool Zeeland en het Scalda is bij bedrijven en overheden de opleidingsbehoefte verkend. De warmtetransitie vraagt kennis over duurzame technieken, zoals restwarmte, duurzame stoom, aquathermie, zonthermie, warmtepomptechniek, koudesystemen en warmteopslag. Onderwijs moet zich naast de theorie richten op de praktische toepassing van technieken, zowel op duurzame warmte in de industrie als duurzame warmte in de gebouwde omgeving. Dit is te realiseren met een impuls in het onderwijsprogramma over de warmtetransitie met bijbehorende onderwijsopstellingen, aanvullend op al aanwezige faciliteiten in de proeffabriek Scalda Terneuzen, het Technum en HZ faciliteiten in Vlissingen en het JRCZ in Middelburg, met als doel om bij te dragen aan een wendbare en weerbare beroepsbevolking en het aantrekken van talent voor de chemie en bredere techniek.

Project
Het te ontwikkelen onderwijsprogramma duurzame warmte in het MBO en HBO staat centraal in het project. Het doelbereik beoogt ruim 200 studenten per jaar te onderwijzen in de warmtetransitie door onderwijsmodules en/of deelmodules aan te bieden in het curriculum. Het onderwijsprogramma wordt afgestemd met het projectnetwerk uit het bedrijfsleven, met netwerkoverleg, inbreng van praktijkvraagstukken en gastlessen. Hierdoor worden praktijkvragen uit het bedrijfsleven vertaald naar de leeromgeving voor studenten en lectoraten. Het onderwijs wordt gefaciliteerd met een impuls in onderwijsopstellingen, zoals hieronder afgebeeld. De onderwijsopstellingen maken de verschillende uitdagingen aangaande de warmtetransitie die leven bij het Zeeuws bedrijfsleven ook tastbaar voor de student. De onderwijsopstellingen worden gebruikt op de HZ Vlissingen en SCALDA Terneuzen, de opstellingen zijn modulair en mobiel. De onderwijsopstellingen kunnen daardoor ook gebruikt worden op open dagen om de Zeeuwse jeugd te enthousiasmeren voor een opleiding in de techniek. Bijvoorbeeld met een opstelling over de toepassing van aqua of kleinschalige geothermie in Zeeland, het gebruik van restwarmte in Zeeuws-Vlaanderen en de haven van Vlissingen, of het verduurzamen van de warmtevraag in de industrie met een elektrische stoomgenerator.

Betekenis en relevantie voor JTF
Met het project HCA warmtetransitie wordt een uitgebreid onderwijsprogramma gerealiseerd dat bijdraagt aan een wendbare en weerbare beroepsbevolking in Zeeland, doordat de benodigde MBO en HBO professionals voor de warmtetransitie in samenwerking met het bedrijfsleven en de industrie in de regio worden opgeleid en omgeschoold. Hierdoor wordt de Zeeuwse warmtetransitie optimaal ondersteund met onderwijs, onderzoek en kennisinfrastructuur. Het project is daarmee een concrete invulling van JTF ZV-VO spoor 3, “een wendbare en weerbare beroepsbevolking”; aantrekken van talent voor de chemie en bredere techniek, toekomstbestendige arbeidsmarkt door leven lang ontwikkelen.

Meer specifiek is dit project een concrete invulling van spoor O: Andere activiteiten op het gebied van onderwijs en sociale inclusie, en sluit direct aan bij de voorbeelden van concrete acties uit het JTF programma:

• Maatregelen voor de modernisering en versterking van de onderwijs- en arbeidsmarktinstellingen en -diensten om de vaardigheidsbehoeften te beoordelen, eraan tegemoet te komen, en voor tijdige en op maat gesneden hulp te zorgen.
• Aanpassen van opleidingen, het vergroten van de instroom in richtingen die relevant zijn voor de transitie en het maximaliseren van uitstroom uit opleiding naar banen in het gebied.
• Het ontwikkelen van doorlopende leerlijnen met onderwijs- en kennisinstellingen o.a. gericht op beroepen voor de koolstofarme economie. Daarbij kunnen de kansen en aantrekkingskracht van techniek op een structurele manier onder de aandacht gebracht worden in het onderwijs.