Zonne-energie moet niet alleen functioneel zijn, maar ook esthetisch aantrekkelijk en duurzaam. Dat is de visie van Kameleon Solar, dat met een OPZuid-subsidie van bijna 650.000 euro, circulaire multicolour zonnepanelen ontwikkelt voor gevels. Naast de OPZuid-subsidie ontvangt het project ook nog eens twee keer zo’n 350.000 euro van het Rijk en de provincie Noord-Brabant.

Mooi van buiten én binnen

Het bedrijf was altijd al een bijzondere speler in de markt, met zijn gekleurde zonnepanelen. Maar, Kevin Verpaalen, die het bedrijf in 2023 overnam van zijn vader, heeft er de component duurzaamheid aan toegevoegd. Samen met projectpartners werkt hij nu aan oplossingen voor problemen als netcongestie en een duurzame energievoorziening in de stad.

 “Eind 2022 hebben we eens goed naar onszelf gekeken. Gaan we de goede kant op en is ons bedrijf toekomstbestendig?”, begint Kevin Verpaalen. “We zien onszelf niet als een traditionele zonnepanelenfabrikant. We vertalen de wensen van architect of gebouweigenaar naar een energie-opwekkend bouwproduct. Eigenlijk maken we bouwmaterialen die toevallig ook nog eens energie opwekken. Maar we  kwamen tot de conclusie dat we ook moesten nadenken over de duurzaamheid van onze panelen; welke grondstoffen en materialen gebruiken we? Hoe verantwoord is het productieproces? Uiteindelijk moet het paneel niet alleen mooi zijn van buiten maar ook van binnen.”

Statiegeld

Het bedrijf streeft naar een zo groot mogelijke circulariteit, met panelen die recyclebaar of herbruikbaar zijn. Grote stappen zijn al gezet, zoals het verwijderen van milieuonvriendelijke materialen zoals acetaat en lood. “Vooral het aanwezige glas is nog een probleem”, legt Verpaalen uit. “Niet omdat glas niet goed recyclebaar is, maar omdat uiteindelijk maar 30 procent van het restglas uit de bouw daadwerkelijk wordt opgehaald. We hebben daarom plannen om statiegeld op de panelen in te voeren.  Zonnepanelen horen wel lang mee te gaan, zo’n vijftig jaar, dus het duurt even voordat mensen het terugkrijgen, maar het is wel een mooie stimulans voor de gebruiker.”

Positieve invloed op het milieu

Kameleon Solar voert een Life Cycle Analysis (LCA) uit op al zijn producten. Hiermee brengt het bedrijf de milieu-impact van het product in kaart, van de winning van grondstoffen tot het einde van de levensduur. De uitkomst: de panelen dragen niet alleen bij aan de energieopwekking van een gebouw, maar hebben ook een positieve invloed op de milieuprestatiescore (MPG) van het pand. Een mooie ontwikkeling, zeker omdat de meeste zonnepanelen momenteel juist een negatieve invloed op de MPG hebben.

Toepassing op monumenten

Een van de unieke markten waarin Kameleon Solar zich beweegt, is de toepassing van zonnepanelen op monumentale panden. Verpaalen: “Over het algemeen mag je bij monumenten het gebouw qua uiterlijk niet veranderen. Toch moeten ook zij verduurzamen en dat is een groot probleem.  Maar je wilt wel de geschiedenis behouden, dus je moet zoeken naar een compromis.” Een project waarbij dat is gelukt, is het rijksmonument ‘De Volharding’ in Artis, waarvoor zinkkleurige zonnepanelen zijn ontwikkeld. Dit was een primeur: het eerste rijksmonument in Nederland met zichtbare zonnepanelen die voldoen aan alle monumentale eisen.

Technisch maatwerk

Het ontwerp- en productieproces van Kameleon Solar wordt ondersteund door een uitgebreid softwareplatform. Met de ‘Solar Suite’ kunnen architecten en ontwerpers eenvoudig panelen op maat ontwerpen. Dit platform geeft direct inzicht in het vermogen, de milieueffecten en de technische specificaties van de panelen. Andere, interne, software zorgt ervoor dat alles veilig is. Zo wordt elke kleur getest op een mogelijke ‘mismatch’ oftewel een grotere kans op brand. Simpel gezegd: niet alle kleuren kunnen zomaar op elk paneel gebruikt worden.

Kameleon Solar werkt intensief samen met universiteiten en partners in binnen- en buitenland om de technologie verder te ontwikkelen. Zo hebben ze nauwe banden met de Technische Universiteiten van Delft en Eindhoven.

Hoe helpt de OPZuid-subsidie?

In juni 2023 ontving Kameleon Solar een OPZuid-subsidie. Met deze Europese subsidie heeft het bedrijf letterlijk tijd ‘gekocht’. Tijd voor verdere ontwikkelingen op het gebied van nieuwe technologieën en duurzame productieprocessen. De Europese subsidie maakt het ook mogelijk om mooie samenwerkingen aan te gaan. Zoals bijvoorbeeld met een partner als Biosphere Solar, of met machinebouwer Rimas. De subsidie heeft bovendien de weg vrijgemaakt voor een verdere opschaling, waardoor Kameleon Solar sneller een nog grotere impact kan maken op de energietransitie. Op de vraag of er omstandigheden zijn waardoor het project het moeilijk zou kunnen krijgen reageert Verpaalen nuchter:  “Ik maak me geen zorgen om de concurrentie uit China bijvoorbeeld. Daar gaat het echt om massaproductie. Wij zitten in een hele andere markt waar zij geen interesse in hebben. Ik zie de toekomst met veel vertrouwen tegemoet.”

Energie in de stad

Het project zoekt ook naar oplossingen voor bredere problemen, zoals netcongestie en energievoorziening in de stad. In gebieden met veel hoogbouw blijkt dat er op de daken vaak weinig plek is voor zonnepanelen. Door zonnepanelen op gevels en balustrades te plaatsen los je dat probleem op en verminder je de noodzaak om grote zonnevelden aan te leggen in het landschap. Kevin Verpaalen: “Het beste kun je energie opwekken op de plaats waar deze wordt verbruikt, dan hoeft de stroom geen kilometers af te leggen!”

Creatie versus wetenschap 

“Wanneer vind ik het niet meer leuk wat ik doe?, vraagt Verpaalen zich af. “Voor mij is het belangrijk dat we altijd de goede kant opgaan en dat ik het bedrijf met een goed gevoel kan leiden. Ik ben een creatieveling, dus ik vind het heel mooi om iets technisch mooi of creatief te maken. Dat is eigenlijk waar ons hele bedrijf om draait!”