De Europese Commissie heeft het subsidieprogramma Just Transition Fund (JTF) – goed voor 623 miljoen euro – goedgekeurd voor Nederland. Zeeuws-Vlaanderen/Vlissingen-Oost, West-Noord-Brabant (Moerdijk) en Zuid-Limburg (Chemelot Campus) krijgen elk ruim 58 miljoen euro om de transitie van emissie-intensieve industrieën in die regio’s flink te versnellen. Deze gebieden kennen veel zware industrie en worden dus hard getroffen door de overgang naar een klimaatneutraal Europa in 2050.
De drie regio’s lopen een groot risico op banenverlies door de energie- en grondstoffentransitie. Het JTF-programma heeft als doel diversificatie en verduurzaming van de economie om zo toekomstbestendige banen te creëren. Het totale JTF-budget voor Nederland bedraagt 623 miljoen euro, waarvan 175 miljoen voor de JTF-regio’s in Zuid-Nederland.
Europese steun broodnodig
Ad Roest, gedeputeerde voor Limburg is blij met het JTF-programma. “De Chemelot Campus en het Industrial Park in Zuid-Limburg is een industriecomplex voor de chemische industrie waar ruim 8600 mensen werken. Het gebied is dus van grote economische en maatschappelijke betekenis. Het welslagen van de energie- en grondstoffentransitie is voor de regio van levensbelang. Het Europese geld is daarbij een geweldige steun in de rug.”
Jo-Annes de Bat, gedeputeerde voor de provincie Zeeland: “Met de steun uit Brussel, die ook in Zeeland hard nodig is, kunnen we de plannen voor een groene industrie die we samen met de bedrijven hebben ontwikkeld verder vormgeven. Met deze plannen en de steun hiervoor kunnen we innoveren, werken aan het behoud van de bestaande werkgelegenheid en nieuwe banen creëren. Dat is voor onze regio, en de leefbaarheid ervan, erg belangrijk.”
Brabantse gedeputeerde Anne-Marie Spierings: “Bedrijven zijn aan het innoveren en vergroenen. De energietransitie vergt een omschakeling die noodzakelijk is voor de toekomst van de bedrijven. Het biedt tegelijk kansen bijvoorbeeld door kostenbesparingen in de toekomst. De JTF-regeling gaat bedrijven helpen om de omslag te maken naar niet-fossiele bronnen en daarmee kansen voor de hele regio te creëren.”
Groene banen en opleiden personeel
Het Just Transition Fund richt zich op alle organisaties die betrokken zijn bij de transitieopgave. Met name het mkb, non-profitorganisaties, kennisinstellingen, opleidingsinstituten en overheden kunnen een JTF-subsidie aanvragen. Daarnaast heeft het grootbedrijf een belangrijke rol als aanjager en facilitator.
Het JTF-programma beoogt een integrale aanpak om de transitie te ondersteunen. Dit betekent dat innovaties en investeringen in schone energie en bijbehorende infrastructuur hand in hand gaan met bij- en omscholing en het creëren van nieuwe banen. Elke regio pakt dit op eigen wijze aan, afgestemd op de specifieke behoeften van de regio. Naast het eerste spoor ‘Innovatie’ en het tweede spoor ‘Investeringen in technologie, systemen en infrastructuur’ is er het derde spoor ‘Arbeidsmarktprojecten’. Ook hieraan geven de regio’s een eigen invulling. Het JTF-programma kent daarom verschillende subsidieregelingen per regio.
Wanneer en hoe subsidie aanvragen?
Vanaf 13 februari 2023 gaat het subsidieloket open. Vanaf die datum kunnen projectaanvragen ingediend worden. Om optimaal op het Just Transition Fund voor te sorteren en samen de kansen te verzilveren, zijn de provincies, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en Stimulus Programmamanagement na de zomer al gestart met voorlichting en netwerkbijeenkomsten voor ondernemers. De eerste ideeën voor samenwerking en het vormen van coalities zijn geboren.
Stimulus Programmamanagement en speciaal daarvoor aangewezen medewerkers bij de provincies en ROM’s staan klaar om potentiële aanvragers van hulp en advies te voorzien waarmee zij kansrijke projecten kunnen bouwen. Meer informatie en contactgegevens zijn te vinden op de JTF-programmawebsite.
Europees geld
Het JTF komt uit de Green Deal en het coronasteunpakket van de EU. Bijzonder is dat er twee ministeries en zes regio’s – waarvan drie in Zuid-Nederland – bij het Europese subsidieprogramma betrokken zijn. De regio’s en de ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Sociale Zaken en Werkgelegenheid werken nauw samen bij het realiseren van de transitie. De subsidieregeling loopt af in 2027. Dan moet het Europese geld dus besteed zijn.
Links en documenten
Persbericht Europese Commissie: ‘Cohesiebeleid van de EU: 623 miljoen euro voor een rechtvaardige transitie naar klimaatneutraliteit in Nederland’
Persbericht Rijksoverheid: ‘623 miljoen euro extra EU-geld voor versterking zes Nederlandse regio’s’
Subsidieregeling
