Recente initiatieven t.b.v. herstel van schelpdierbanken en het aanleggen van schelpdierbanken in windmolenparken op zee, hebben een grote vraag gecreëerd naar platte oesters. Platte oesters zijn namelijk een essentieel onderdeel van de schelpdierbanken, aangezien deze een natuurlijke kustbewaking en beter leefgebied voor vogels en vissen verzekeren. De platte oester wordt momenteel in Europa echter slechts op kleine schaal gekweekt, omdat de kweek van platte oesters compleet andere problemen met zich mee brengt vergeleken bij de meer bekende kweek van de Japanse oesters, met name in de ‘Broodstock’- en settelaar fasen.
Vanwege de sterk groeiende vraag naar platte oesters voor schelpdierbankherstel dient een grootschalig gecontroleerd kweekproces te worden ontwikkeld. In de oesterkweek zijn twee mogelijke kweekmanieren geschikt voor oesterkweek op land: open kweek in vijvers en gesloten kweek in broedhuizen. Beide methoden hebben eigen voor- en nadelen. Om jaarrond aan de vraag naar plat oesterbroed te kunnen voldoen, zijn beide kweekmethoden essentieel, echter ondervinden oesterkwekers in beide kweekmethoden nog significante problemen waardoor de gecontroleerde (grootschalige) kweek van platte oesters nog niet mogelijk is.
Doel en innovatie
Het doel van dit project is de ontwikkeling van een grote schaal, volledig controleerbaar kweekproces voor spat-on-shell platte oesters in zowel open als gesloten kweeksystemen t.b.v. schelpdierbankherstel. Spat-on-shell oesters zijn oesters welke zijn gesettled op een substraat, bijvoorbeeld mosselschelpen, kalksteen of 3D-structuren, t.b.v. verspreiding van het broed over de schelpdierbanken. Om dit mogelijk te maken zal binnen dit project Roem van Yerseke BV, expert op het gebied van de gesloten kweek van Japanse oesters, samenwerken met Edmelja BV, initiatiefnemer op gebied van open kweek van platte oesters.
Businesscase
De vraag vanuit de schelpdierbankherstel projecten in de Noordzee zal naar verwachting rond de 10 miljoen platte oesters per jaar liggen voor de komende 5 jaar. De vraag vanuit commerciële schelpdierbankprojecten in windmolenparken zal gemiddeld omtrent 20 miljoen platte oesters per windmolenpark liggen. Echter zijn tot op heden nog geen oesterkwekers geslaagd in de gecontroleerde kweek van de platte oesters, waardoor er nog geen leveranciers voor de projecten zijn. Bij succesvolle ontwikkelingen binnen dit project verwacht Roem jaarlijks 8 miljoen spat-on-shell oesters te kunnen leveren. Edmelja verwacht bij opschaling naar 6 kweekvijvers na afloop van dit project 6 miljoen oesters per jaar te kunnen leveren. Hiernaast beoogt Roem na afloop van dit project de kweek verder te ontwikkelen t.b.v. het kweken van platte oesters voor consumptie.
Topsectoren en bijdrage aan de Zuid-Nederlandse economie
Dit project betreft een cross-over tussen de topsectoren Agrifood en HTSM namelijk met de ontwikkeling van een gecontroleerde oesterkweek gebruikmakend van slimme meet- en regelsystemen. Beide aanvragers hebben zowel een achtergrond in de Agrifood als in de HTSM wat deze cross-over nog verder versterkt. Roem van Yerseke is namelijk expert in de ontwikkeling van volledige gereguleerde gesloten oesterkweek en ontwikkelt de benodigde meet- en regelsystemen in-house. Edmelja BV is een expert in de ontwikkeling van innovatieve on- en offshore systemen en de natuurlijke biologische kweek van schelpdieren.
Zuid-Nederland en met name Zeeland staat bekend om de kweek van hoogwaardige aquacultuur producten. De ontwikkeling van grootschalige platte oesterkweek zal dit imago versterken en ook de economie van Zuid-Nederland een boost geven, aangezien in heel Europa grote vraag is naar dit platte oesterbroed maar tot op heden geen leveranciers in de markt zijn die aan deze vraag kunnen voldoen. Verder zal de kennis opgedaan binnen dit project worden gedeeld in het Aqua Valley consortium, waardoor ook andere Zeeuwse aquacultuur ondernemingen op basis van deze kennis hun bedrijfsactiviteiten naar een hoger niveau kunnen tillen.